Để tranh thủ nguồn vốn đầu tư, các huyện đua nhau xây chợ, nhà văn hóa cộng đồng (NVHCĐ) mà không cần tính đến vị trí thuận tiện kinh doanh, bất chấp người dân không có nhu cầu. Hậu quả là hàng loạt chợ, NVHCĐ xây xong bị bỏ hoang, đóng cửa năm này qua năm khác, lãng phí tiền tỉ…
 NVHCĐ bon R'lông hoang phế, bị cây dại lấp kín. “Chợ ma”… Xã Trường Xuân (huyện Đắc Song) nằm trên quốc lộ 14, chỉ cách thị xã tỉnh lỵ Gia Nghĩa 17km, có một chợ Trường Xuân diện tích khoảng trên 360m2, tọa lạc trên khu đất chừng 0,4ha nhưng trống hoác, không có quầy sạp nào hoạt động. Anh Ngô Văn Điện - trú thôn 1, xã Trường Xuân - cho biết, nhà anh ở trong rẫy xa khu dân cư, thấy chợ bỏ không nên anh mua tôn về quây thành phòng để ở, hằng ngày đi bỏ cá cho các hàng quán trong xã. Trong khi đó, phía ngoài chợ, trên quốc lộ 14, hàng quán mọc lên dày đặc, nhiều thời điểm gây ách tắc giao thông. "Xã cho tiểu thương vào bán không thu tiền, nhưng ế ẩm nên bà con chạy ra đường hết, bỏ hoang chợ khoảng 4 năm nay rồi" - bà Nguyễn Thị Thảo - chủ quầy tạp hóa ngoài quốc lộ - nói. Cũng tại huyện Đắc Song, chợ liên xã Đắc Mol - Đắc Hòa được xây dựng với diện tích 355m2, diện tích khuôn viên 2.327m2, cũng bỏ hoang từ năm 2008 đến nay. Ông Nguyễn Anh Nhượng - Chủ tịch UBND xã Đắc Mol - cho biết: "Huyện xây chợ này quá xa khu dân cư không tiện mua bán, lại không có điện, nhà vệ sinh, hệ thống cấp thoát nước, phòng cháy chữa cháy, nên tiểu thương không vào. Nam Bình - Thuận Hạnh, một chợ liên xã khác ở huyện Đắc Song cũng đang trong tình trạng đìu hiu. Trong nhà lồng 300m2, tọa lạc trên diện tích 1.515m2, chỉ có một mình bà Nguyễn Thị Thoa vừa bán bún, vừa bán tạp hóa. Bà Thoa nói: "Tôi một mình một chợ, thế mà cũng không bán được hàng, người dân chỉ đến chợ tự phát mua bán thôi". Mặc dù tự phát, nhưng cái chợ ấy nằm ngay ngã ba, khu dân cư sầm uất nên rất thuận tiện cho việc mua bán. Còn chợ liên xã Nam Bình - Thuận Hạnh lại nằm cuối dốc, nhà thưa, giáp ranh hai xã nên không ai muốn đến. Khánh thành xong... đóng cửa Ngay tại xã Đắc Mol, huyện Đắc Song (nơi có chợ liên xã Đắc Mol - Đắc Hòa bỏ hoang) có tới 4 NVHCĐ, mỗi bon (buôn) đồng bào dân tộc thiểu số có một NVHCĐ. Sau khi được người dân chỉ đường vòng vo, chúng tôi băng ra cánh đồng bon R'lông mới tìm được NVHCĐ của bon. Căn nhà khoảng 200m2 đã xuống cấp trầm trọng, tất cả cửa ra vào, cửa sổ đều bị tháo dỡ, những lùm cây dại bịt kín lối vào. Bên ngoài có đàn bò gặm cỏ, đến trưa được người chủ lùa vào NVHCĐ... nghỉ ngơi cho mát. Ông Nguyễn Anh Nhượng - Chủ tịch UBND xã Đắc Mol - cho biết: "NVHCĐ bon R'lông được xây dựng vào năm 2003, từ đó đến nay bỏ hoang, lãng phí lắm nhưng xã chẳng biết làm gì. Nguyên nhân là vị trí xây dựng quá xa khu dân cư, mùa mưa nước ngập nên dân không đến sinh hoạt". 3 NVHCĐ còn lại của xã này có..."khá hơn", đang được sử dụng làm các phân hiệu trường mẫu giáo, trong đó 2 nhà vừa được đầu tư 200 triệu đồng sửa chữa. Tại xã Đắc Sắc (huyện Đắc Mil), NVHCĐ bon Đắc Mâm chỉ còn lại phần mái và 4 bức tường, hàng rào sắt bên ngoài cũng bị tháo dỡ bán phế liệu. Ông Y Srúp - Trưởng bon Đắc Mâm - nói: "Bon mình toàn dân tộc M'Nông, NVHCĐ lại xây theo kiểu nhà dài Ê Đê nên bà con không thích, do vậy bỏ hoang từ lúc khánh thành". Tại xã Đắc N'drót (huyện Đắc Mil), các NVHCĐ bon Đắc Rla, bon Đắk Me cũng không có hoạt động gì đáng kể, và đang xuống cấp nghiêm trọng. Lãng phí và khó khắc phục Theo Sở VHTTDL Đắc Nông, toàn tỉnh có 136 NVHCĐ được xây dựng bằng ngân sách, trong đó hiện có 9 nhà không hoạt động, 88 nhà hoạt động kém hiệu quả, chỉ có 39 nhà hoạt động tốt. Ông Phan Quốc Lập - Phó trưởng ban Dân tộc, HĐND tỉnh Đắc Nông - cho biết: "Nhiều NVHCĐ xây dựng quá xa khu dân cư, không có hạ tầng, rập khuôn một kiểu nên không phù hợp với phong tục, tập quán của đồng bào dân tộc thiểu số. Theo quy định của tỉnh, diện tích mỗi NVHCĐ tối thiểu từ 800 - 1.000m2, nhưng nhiều huyện chỉ làm khoảng 50m2/nhà nên rất khó hoạt động. Công tác quản lý, tổ chức hoạt động chưa tốt nên không thu hút được người dân đến sinh hoạt". Theo kết quả giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh, có những thôn được xây dựng nhiều NVHCĐ, khoảng cách giữa các NVHCĐ chỉ 100m, và đều không hoạt động, gây lãng phí rất lớn. Trong khi đó, Sở Công Thương Đắc Nông cho biết, sở dĩ có nhiều "chợ ma" là do các địa phương xây chợ theo phong trào, tranh thủ nguồn vốn đầu tư, hễ chỗ nào dễ giải phóng mặt bằng là xây chứ chưa tính đến nhu cầu, đặc điểm dân cư, vị trí kinh doanh, không lấy ý kiến của người dân trước khi triển khai...Trước tình trạng “chợ ma”, cuối năm 2012, Sở Công Thương đã thống nhất với UBND các huyện để tiếp tục hoàn thiện hạ tầng, vận động tiểu thương vào kinh doanh, kiên quyết giải tỏa các chợ tự phát. Đối với những chợ "hết thuốc chữa" thì chuyển mục đích sử dụng làm nhà văn hóa xã, trường mầm non, hội trường thôn, song vì nhiều lý do, trong đó có lý do kiến trúc, vị trí không phù hợp với công năng mới nên đến nay các "chợ ma" vẫn tồn tại, hậu quả lãng phí chưa khắc phục được. |
0 nhận xét:
Đăng nhận xét